Dijital Pazarlama Terimleri Sözlüğü

İş dünyasının her sektöründe olduğu gibi, dijital pazarlamanın da kendine özgü bir dili ve global anlamda geçerli olan terimleri vardır. Sektöre yeni girmiş ya da sektörün ustası haline gelmiş her kimsenin, bu dili öğrenmesi, anlayabilmesi, terimleri yerli yerinde ve doğru biçimde kullanması, hem işin doğasının hem de profesyonelliğin bir gerekliliğidir. Sektörel terimlerle ilgili sözlüklerin hazırlanma amacı da budur.

Bu sayfada, dijital pazarlama sektör çalışanı ya da meraklısı herkesin bilmesi gerektiğini düşündüğüm terimleri, alfabetik bir sıralama içinde ve sözlük formatında derlemeye çalıştım. Global iletişim dili olması nedeniyle, alfabetik sıralamayı terimlerin ingilizcelerini dikkate alarak yazdım. Sözlükte yer alan terimlerin kısa tanımlamalarını vermektense, biraz detaylandırarak, bazen de örneklendirerek açıklamayı tercih ettim.

Hazırlamış olduğum dijital pazarlama sözlüğünde atladığım ya da gözden kaçırdığım terimler olabilir. Bu anlamda okuyucuların öneri ve yönlendirmeleri ile içeriği güncellemek beni çok mutlu eder. Sektöre faydalı olması dileğiyle…

A/B Testing (A/B Testi): Bazı kaynaklarda Split Testing olarak da ifade edilen A/B testi, istatistiksel analiz yöntemi kullanılarak gerçekleştirilen metodolojik bir çalışmadır. A/B testinde, müşteri deneyimi açısından farklı pazarlama içerik ya da tasarımlarının performansı karşılaştırılarak, hangisinin daha iyi sonuç verdiği tespit edilir.

A/B testi, web sitesinin iki farklı açılış sayfasını, bir e-postanın iki farklı tasarımını, bir uygulamanın iki farklı sürümünü ya da iki farklı reklam metnini karşılaştırmak gibi geniş bir alanda uygulanabilmektedir.

Account Based Marketing -ABM (Hesap Bazlı Pazarlama): Bazı kaynaklarda Key Account Marketing olarak da adlandırılan hesap bazlı pazarlama, bir pazarlama kanalı değil, pazarlama stratejisidir. Hedef müşteri kitlesinin ihtiyaç ve özelliklerine uygun pazarlama mesajlarının yer aldığı kişiselleştirilmiş ve müşterilerin ilgisini çekecek kampanyalar düzenlemek esasına dayanır.

Hesap bazlı pazarlama, B2B modelini benimseyen işletmelerin, farklı müşteri profilleri (müşteri hesapları) için, özelleştirilmiş pazarlama ve satış stratejileri oluşturulmasına imkan tanır. Amaç, yüksek getiri potansiyeli olan müşterileri hedefleyerek, yüksek gelir ve kazanç elde etmektir. Bir diğer ifadeyle, işletmenin yüksek kazanç elde edeceği müşterileri seçmesi ve onlara yönelik pazarlama ve satış faaliyetlerine odaklanmasıdır.

Hesap bazlı kişiselleştirilmiş pazarlama yaklaşımı geliştirilmesine imkan tanıyan ABM, satış ve pazarlama ekiplerinin birlikte ve koordineli olarak hedef belirlemelerinin de önünü açar.

Affiliate Marketing (Satış Ortaklığı Pazarlaması): İşletmelerin satış ortakları (farklı web siteleri ya da bireyler) tarafından, yürüttükleri reklam ve tanıtım faaliyetleri sonucu firmaya yönlendirdikleri her bir müşteri için, performans ödüllendirmesi aldıkları bir internet pazarlama faaliyetidir.

Satış ortağının performans ödüllendirmesinin nasıl yapılacağı, işletme tarafından önceden tanımlanmaktadır. Ödüllendirme genellikle müşterilerin her bir ürün ya da hizmet satın almaları karşılığında, satış ortağına belirli bir komisyon ya da ücret ödemesi şeklinde gerçekleşmektedir. Bazı işletmeler satış ortakları tarafından yönlendirilen web trafiği için de komisyon ödemesi yapabilmektedir.

Satış ortaklığı pazarlaması, hem işletme hem satış ortağı hem de müşteri açısından avantajlı bir pazarlama yöntemidir. Bu yöntemle işletme reklam maliyetlerini düşürmekte, satış ortağı herhangi bir maliyeye katlanmadan gelir elde etmekte, müşteriler ise, aradığı ürün ve hizmeti bulma konusunda daha geniş bir kaynağa sahip olmaktadır.

Analytics (Analitikler): Yeni dijital pazarlama stratejilerinin belirlenmesi ya da mevcut stratejilerin geliştirilmesi amacıyla, müşteri davranış ve özelliklerine dair toplanan bilgilerin, eyleme geçirilebilir iş verilerine dönüştürülmesidir.

Pazarlama kampanyalarının(sosyal medya ya da e-posta olabilir) performansı, web sitesi ziyaretçi sayısı, sitede geçirilen süre, siteden çıkma oranı, görüntülen sayfalar, ziyaretçilerin demografik özellikleri gibi veriler dijital pazarlama analitiğini oluşturur.

Application Programming Interface – API (Uygulama Programlama Arayüzü): Belirli bilgisayar tanımlamaları ve protokolleri aracılığıyla, iki farklı yazılımın birbiri ile iletişim kurmasını sağlayan mekanizmadır. Bir diğer ifadeyle, bir yazılımın, farklı bir yazılımdan aldığı bilgi ve verileri analiz ederek kullanmasına imkan tanıyan programlama kurallarıdır.

API protokolü, bir kullanıcı uygulaması ve bu uygulamanın sunucusu ile farklı bir yazılım uygulaması arasındaki bağlantıyı sağlar. Internet tabanlı bir uygulama üzerinden gerçekleştirilen işlemlerde, API kullanıcı talebini sunucuya iletir, sunucu da kullanıcı tarafından talep edilen şeyin kaynağı olan yazılım programına erişerek, aradaki bağlantıyı gerçekleştirir. Bu sayede kullanıcı, açmış olduğu uygulamada talep ettiği bilgi ya da veriye ulaşmaktadır.

Perakende sektöründe faaliyet gösteren firmaların kurye ağları ile iletişimi, cep telefonu üzerinden Meteoroloji Genel Müdürlüğünün hava durumu tahminlerine ulaşabilmenin arkasındaki anahtar API’dir.

B2B – Business To Business (Firmadan Firmaya Satış): Pazarlama ve satış faaliyetlerinin, bir işletmeden diğer bir işletmeye yönelik olarak gerçekleştirildiği çalışma modelidir. B2B, bir firmanın ürün ya da hizmetlerini farklı bir firmaya pazarlamak, satmak ya da dağıtmakla ilgili faaliyetlerine yönelik stratejileri ve süreçleri içerir.

Tıbbi cihazlar üreten bir firmanın satışlarını doğrudan hastaneye yapması, ekmek fabrikalarında üretilen unlu mamullerin pastanelere satılması, otellerin odalarını seyahat acentelerine satması B2B model örnekleridir.

B2C – Business To Consumer (Firmadan Tüketiciye Satış): Arada herhangi bir aracı firma olmadan, firmadan doğrudan tüketiciye yönelik pazarlama ve satış faaliyetlerinin gerçekleştirildiği çalışma modelidir.

B2C modelinde en yaygın kullanılan çalışma şekli doğrudan satıştır (Direct sale). Bu yöntemde, üretici firma kendi satış mağazaları üzerinden doğrudan tüketiciye satış yapabilir, (Paşabahçe ürünlerinin, Paşabahçe mağazalarında satılması gibi ). Ya da Amazon, Trendyol gibi online perakendecilerde olduğu gibi, internet üzerinden doğrudan tüketiciye satış yapılabilmektedir.

Banner Ads (Banner Reklamları): Türkçede, afiş, poster pankart anlamına gelen Banner, dijital pazarlama terminolojisine Türkçe karşılığı ile değil, doğrudan İngilizce ifadesi ile yerleşmiş bir kelimedir.

Banner reklamları, dijital pazarlamada uzun yıllardır kullanılan bir tür internet reklamcılığıdır. Bir web sitesinin açılış sayfasının üst, alt ya da yan taraflarına reklam görselleri yerleştirilir. Görsel üzerinde çoğunlukla kısa ve açıklayıcı bir yazının bulunduğu bannerlar, tıklanabilir özelliği ile, kullanıcıları reklamı veren web sitesine yönlendir. Amaç, web trafiği ve marka bilinirliğini artırmaktır.

Behavioral Targeting (Davranışsal Hedefleme): Kullanıcıların dijital ayak izlerini takip ederek, internetteki davranışlarını analiz etme, ve buna uygun olarak, kişiselleştirilmiş çevrim içi olarak, ürün ve hizmet reklam içerikleri göstermekle ilgilenen bir dijital pazarlama perspektifidir.

Davranışsal hedeflemede, pazarlanacak ürün ya da hizmet için potansiyel tüketiciler seçilir ve reklam içerikleri, söz konusu ürün ya da hizmetle en çok ilgilenecek hedef kitleyi oluşturan pazara gösterilir. Geniş çaplı bir kitle reklamı yerine, sınırları ve hedef kitlesi belirli bir reklam faaliyeti gerçekleştirilir.

Davranışsal hedefleme, kişiselleştirilmiş bir pazarlama ve reklam faaliyetidir. Daraltılmış hedef kitle pazarlaması, maliyetleri düşürücü bir etki yaratırken, aynı zamanda geri dönüşüm ve satış oranlarını da artırır.

Bottom Of The Marketing Funnel (Pazarlama Hunisinin Alt Kısmı): Pazarlamada müşterilerin satın alma yolculuğu, bir huni modelinde ve farklı aşamalar halinde ele alınmaktadır. Satın alma yolcuğunda müşterinin ya da müşteri adayının huninin hangi bölümünde yer aldığı dikkate alınarak, buna uygun satış ve pazarlama yöntemleri kullanılmaktadır.

Bottom of The Funnel, huninin en alt bölümünü ifade eder. Satın alma yolculuğunun bu bölümündeki potansiyel müşteriler, yeni müşteri olmaya ve satın almaya hazırdır.

Huninin en alt kısmında yer alan potansiyel müşterilere yönelik dijital pazarlama faaliyetlerinden bazıları, indirim kuponu ya da özel ürün teklifi sunmak, ürün demoları yayınlamak, e-mail otomasyon sistemini kullanarak, e-posta pazarlama mailleri göndermek, özellikle sosyal medya içeriklerinde müşteri memnuniyeti ve değerlendirmelerine yer vermek sayılabilir.

Bounce Rate (Terketme Oranı): Bir web sitesini tıklayan ancak sitede gezinmeden, bağlantıları tıklamadan, diğer sayfaları ziyaret etmeden, kısaca uzun bir süre geçirmeden, siteyi terk eden kullanıcıların yüzdesidir.

Web siteleri için hemen çıkma oranı, aşağıdaki nedenlerden dolayı önemlidir.

-Siteyi hemen terk eden bir kullanıcı, herhangi bir geri dönüşüm sağlamaz.

-Hemen çıkma oranı yüksek olan web sitelerinin, SERP’de yüksek sıralama elde etmesi mümkün değildir.

-Yüksek bounce rate, web içeriği, kullanıcı deneyimi, sayfa düzeni ya da blog yazarları ve yazıları ile ilgili sorunlara işaret eder.

Buyer Persona (Kurgusal Müşteri Kişiliği): Bazı kaynaklarda customer persona olarak da geçen kurgusal müşteri kişiliği (buyer persona), hedef kitleye yönelik ayrıntılı olarak oluşturulan bir müşteri profilidir. Bir diğer ifadeyle, ideal müşterinin kurgulanmış halidir. Kurgusal müşteri kişilikleri dijital pazarlamada, hedef müşteri kitlesini ya da müşteri adaylarını, davranış kalıplarını anlamak ve tanımlamak amacıyla kullanılır.

Dijital pazarlamacılar, pazar araştırması, rakip analizi ve mevcut müşteri profillerinden elde edilen verilerden hareketle, hedef kitleyi tanımlamak amacıyla birden fazla müşteri kişiliği tasvir edebilirler.

Kurgusal müşteri kişilikleri, dijital pazarlama başarısının olmazsa olmaz anahtarlarından biridir.

Call To Action – CTA (Harekete Geçirici Mesaj): CTA ya da harekete geçirici mesaj, bir web sitesini ziyaret eden kullanıcının, önceden belirlenmiş ya da hedeflenmiş eylemleri gerçekleştirmesini sağlamak amacıyla kullanılan, istemsel yönlendirmelerdir. CTA’lar, web sitesi ziyaretçilerini birer müşteri adayına dönüştürmeyi amaçlar.

Hareke geçirici mesajlar, metin bağlantısı, tıklama butonu veya bir web bağlantısı şeklinde olabilir. Uygulamada en sıklıkla kullanılan hareket geçirici mesajlara örnek olarak şunlar sayılabilir.

-Şimdi satın alın %50 indirim kazanın
-Üye olmak için tıklayın
-Daha fazla bilgi edinin
-Sosyal medyada paylaşın
-Ücretsiz deneme için sınırlı süre

Campaign (Kampanya): Pazarlama stratejileri doğrultusunda, web sitesine trafik çekmek, müşteri geri dönüşüm oranını artırmak, belirli bir ürünün satışını teşvik etmek, marka bilinirliğini artırmak ya da müşteri sadakati oluşturmak amacıyla düzenlenen dijital pazarlama faaliyetleridir.

Kampanyalar genellikle sosyal medya kampanyası, e-posta kampanyası şeklinde belirli bir dijital kanala yönelik olarak oluşturulur. Ancak, birden fazla dijital pazarlama kanalını üzerinde, eş zamanlı kampanyalar düzenlenmesi, kampanyanın etki alanı ve gücünü artırmak açısından önemlidir.

Hedef müşteri kitlesinin kimlerden oluştuğunun belirlenmesi, bu kitleye hangi kanallar üzerinden ulaşılacağının bilinmesi ve müşteri satın alma davranışlarının analiz edilmiş olması, bir kapmanın başarılı olabilmesinin ön koşullarıdır.

Click Through Rate – CTR (Tıklanma Oranı): CTR, dijital pazarlamada PPC reklam kampanyaları, e-mail kampanyaları ya da sosyal medya reklam kampanyalarının performansını ölçmek amacıyla kullanılan bir metriktir. Tıklama oranı, reklamın gösterim sayısı ile tıklanma sayısı arasındaki oransal ifadedir.

CTR aşağıdaki formül kullanılarak hesaplanır:
(Reklam tıklama sayısı/ Reklam gösterim sayısı) x 100

Closed Rout Marketing (Kapalı Döngü Pazarlama): Gerçek müşteri bilgilerinden hareketle, satış, pazarlama ve analiz birimleri üçgeninde yürütülen veriye ve öngörüye dayalı bir pazarlama analiz stratejisidir.

Kapalı döngü pazarlama, müşteri satın alma davranış ve eğilimleri ile ilgili bilgilerin toplanarak analiz edilmesi ve analiz sonuçlarına göre, farklı müşteri segmentlerine uygun pazarlama kampanyaları yürütülmesini öngörmektedir. Amaç iyi bir yatırım getiri elde etmektir.

Satış ekibi müşteri satın alma davranış ve eğilimlerini ile ilgileri verileri toplar ve analiz eder. Veri ve analiz sonuçları pazarlama ekibine raporlanır. Pazarlama ekibi yeni pazarlama stratejileri planlamak ve uygulamak için analiz sonuçlarını kullanılır. Uygulamaya konan yeni stratejinin etkisini ölçmek amacıyla tekrar müşteri verileri toplanmaya devam edilir. Strateji başarılı ise devam edilir, değilse yeni planlar uygulamaya alınır. Ve döngü bu şekilde devam eder.

Content (İçerik): İçerik, hedef kitleye yönelik olarak hazırlanan, tüketilebilir ve paylaşılabilir özellikte, harekete geçirici etki yaratabilecek türde hazırlanan ve dijital pazarlama kanalları aracılığı ile hedef kitleye sunulan, eğitici, öğretici, eğlendirici, geri dönüşüm yaratıcı her türlü çevrim içi varlığı ifade eder.

En bilindik dijital içerik türleri şunlardır:
-Blog yazıları
-E-kitaplar
-Infografikler
-Videolar
-Podcastler
-Vaka çalışmaları
-İstatistikler

Content Management System – CMS (İçerik Oluşturma Sistemi): Özel bir kodlama bilgisi gerektirmeyen, kullanıcıların web sitesi içerik oluşturmalarına, değiştirmelerine ve içerik yönetmelerine, içeriğin taranabilir ve dizine eklenebilir hale getirilmesine imkan tanıyan web uygulamalarıdır.

İçerik oluşturma sistemleri, kullanıcıları bilgisayar kodlamaları kullanarak bir web sitesi oluşturma zahmetinden kurtaran araçlardır. Bugün en popüler ve yaygın kullanılan içerik yönetim sistemlerinin başında WordPress yer almaktadır. WordPress’in yanı sıra diğer önemli içerik yönetim sistemleri arasında, Drupal, Squarespace, Magento ve Joomla sayılabilir.

Content Marketing (İçerik Pazarlaması): İçerik pazarlaması, bir hedef kitlenin ilgisini çekmek ve etkileşim sağlamak ya da mevcut müşterileri elde tutmak amacıyla, alakalı dijital içerik üretme ve yayınlamaya dayalı dijital pazarlama stratejisidir.

İçerik pazarlama süreci, sosyal medya, web siteleri, bloglar, videolar ve ücretli reklamlar gibi pazarlama kanallarını kullanarak, içerik planlama, üretme ve yayınlama süreçlerini içerir. Amaç, hedef kitleye dokunarak, marka bilinirliği, marka bağlılığı ve nihai olarak satışları artırmaktır.

Context Marketing (Bağlamsal Pazarlama): Bağlamsal pazarlama en basit anlatımla, doğru müşteriyle, doğru zamanda ve doğru içerik sunma ve hedefli reklamcılık yayınlama esasına dayalı bir dijital pazarlama yöntemidir.

Yukarıdaki tanımı biraz daha detaylandırmak gerekirse, hedef kitlenin satın alma tercih ve davranışlarına uygun ve ihtiyaçlarına cevap veren türde içerik üretme ve yayınlama temeline dayalı bir pazarlama yöntemidir. Kitlesel pazarlama, müşteri segmentasyonu ve kişiselleştirilmiş pazarlamadan sonraki adım, bağlamsal pazarlamadır.

İnternette elektrikli araçlarla ilgili araştırma yapmış olan bir kullanıcıya, gündelik haberleri taradığı sırada elektrikli araç reklamlarının gösterilmesi doğrudan bağlamsal pazarlamayla ilgilidir.

Bağlamsal pazarlama ile içerik pazarlaması arasındaki en önemli fark, içerik pazarlaması içeriğin türüne, bağlamsal pazarlama ise bu içeriğin doğru zaman ve koşullarda yayınlanmasına odaklanır.

Conversion Path (Dönüşüm Yolu): Sıradan bir web sitesi ziyaretçisini, potansiyel müşteri haline dönüştürme sürecini kapsayan, bir dizi pazarlama taktik ve yöntemleridir.

Dönüşüm yolunun başlangıcında, web sitesini ziyaret eden kullanıcı, blog ya da sosyal medya içerikleri ile cezp edilir. Bir sonraki aşamada, cazip teklif ve avantajlar öneren harekete geçirici mesajlarla, müşterinin etkileşime girmesi sağlanır. Sonraki adımda basit bir form aracılığıyla, müşteri bilgileri alınır. Son aşamada, müşteriye sunulan teklif ya da verilen sözler bir teşekkür mesajı ile yerine getirilir.

Dönüşüm yolunda müşteri adayının kişisel bilgilerini paylaşmasına değecek türde avantaj ve teklifler sunulması önemlidir.

Conversion Rate (Dönüşüm Oranı): Web sitesinde ya da sosyal medya reklamlarında, istenen eylemi gerçekleştiren ziyaretçi ya da potansiyel müşterilerin yüzdesini ifade eden bir metriktir.

Dönüşüm oranı hem web sitesinin hem de dijital pazarlama kampanyalarının performansı ile ilgili geri bildirim veren önemli bir göstergedir. Ziyaretçi ya da reklamı tıklayan bir potansiyel müşterinin gerçekleştirmesi istenen davranış, bir satış işlemi olabileceği gibi, bir üyelik formu doldurmak, bir rehber ya da kitap indirmek ya da bir etkinliğe kaydolmak da olabilir.

Web siteleri için dönüşüm oranı aşağıdaki formülle hesaplanır.
(Dönüşüm gerçekleştiren ziyaretçi sayısı/Toplam ziyaretçi sayısı) X 100

Çevrim içi bir etkinlikle ilgili reklamın dönüşüm oranı ise aşağıdaki şekilde hesaplanır
(Etkinliğe katılan toplam kişi sayısı/ Reklamı tıklayan toplam kişi sayısı) X 100

Conversion Rate Optimization – CRO (Dönüşüm Oranı Optimizasyonu): En basit ifadeyle, dönüşüm yüzdesini artırmak amacıyla yürütülen faaliyetler ve bu faaliyetlerle ilgili sürecin tamamıdır.

Dönüşüm oranı optimizasyonu ağırlıklı olarak web siteleri ve mobil uygulamalara yönelik olarak gerçekleştirilir. Web sitesinin açılış sayfası, fiyatlandırma sayfası, blog sayfası ve geliştirilmesi gereken diğer alanlar için uygulanabilir.

Dönüşüm oranı optimizasyonunda, aşağıdaki yöntem ve taktikler kullanılır.
-Blog gönderilerine metin tabanlı CTA’lar eklemek.
-Açılış sayfası tasarımı ve içeriği ile ilgili A/B testi uygulamak.
-Pazarlama, otomasyon ve yazılım ekibinin verim ve etkinliğini artıracak iş akışları oluşturmak.
-Yüksek dönüşüm oranına sahip sayfalara canlı sohbet uygulamaları eklemek.
-Web trafiği yüksek ancak dönüşüm oranı düşük blog içerikleri ile ilgili SEO ce CTA optimizasyonu yapmak.
-Web sitesini önceden ziyaret etmiş kişileri belirleme ve bunları dijital reklamlarla yeniden hedefe almak (retargeting)

Cookie (Çerez): Web siteleri tarafından, ziyaretçilerin bilgisayar ya da telefonlarının tarayıcılarına bir sonraki ziyarette okunmak üzere yerleştirilen küçük tanımlama dosyalarıdır.

Kullanıcı konumu belirleme, web deneyimini iyileştirme ve kullanıcı verilerini kaydetme amacıyla kullanılan çerezler, sadece onları yerleştiren web siteleri tarafından okunabilir. Çerezlerin tarayıcıda ne kadar süre kalacağını, çerezi yerleştiren web sitesi belirlemektedir.

Cost Per Acquisition – CPA (Dönüşüm Başına Maliyet): Satın alma, tıklama, kayıt olma ya da herhangi bir uygulamayı indirme gibi, dönüşümle sonuçlanması beklenen bir dijital pazarlama faaliyetinin, gerçekleştirilen eylem başına birim maliyetini ölçmeye yarayan bir metriktir.

CPA aşağıdaki formül kullanılarak hesaplanır.
Pazarlama (kampanya) maliyeti / Elde edilen dönüşüm sayısı

Cost Per Click – CPC (Tıklama Maliyeti): PPC reklamların etkinliğini ve yatırım getirisini ölçmek amacıyla kullanılan bir metriktir. Web siteleri ya da sosyal medya platformlarına verilen ücretli reklamlar için, yapılan her tıklama için ne kadar ödeme yapılacağını belirler.

CPC aşağıdaki formül kullanılarak hesaplanır
Reklam kampanyasının toplam maliyeti / Toplam tıklama sayısı

Cost Per Lead – CPL (Potansiyel Müşteri Başına Maliyet): Bir dijital pazarlama kampanyasında, potansiyel müşterinin birim maliyetini ifade eder. Kampanyayı yürüten firmanın, kampanyanın yayınlandığı platforma, her bir yönlendirme için, önceden belirlenmiş bir ücretten ödeme yapması anlamına gelir.

CPL, dijital pazarlamada bir fiyatlandırma modeli olarak kullanılmaktadır. Kampanya maliyeti ile kampanyanın etkinliğinin kıyaslanması açsından önemli bir metriktir.

CPL, aşağıdaki formülle hesaplanır.
CPL= Toplam pazarlama kampanyası maliyeti / Toplam potansiyel müşteri sayısı

Cost Per View – CPV (Görüntüleme Başına Maliyet): Ücretli video reklamlarında, görüntüleme ya da etkileşim başına düşen maliyettir. Görüntüleme ile kastedilen, videonun en az 30 saniyesinin izlenmesidir. Etkileşim ise, CTA’lara, kartlara ya da bannerlara tıklama şeklinde olabilir.

CPV aşağıdaki formülle hesaplanır.
Toplam reklam maliyeti / Toplam görüntüleme/etkileşim sayısı

Customer Churn Rate (Müşteri Kayıp Oranı): Bir firmadan ürün ya da hizmet satın almayı bırakan müşterilerin yüzdesidir. Müşteri kayıp oranları sektörel bazda farklılık gösterebildiğinden, ideal müşteri kayıp oranı ile ilgili kesin bir yüzde vermek mümkün değildir

Müşteri kayıp oranı, müşteriyi elde tutma seviyesi ile ilgili de geri bildirim veren bir metriktir ve aşağıdaki şekilde hesaplanır.

Belirli bir dönem (ay, yıl) içinde kaybedilen müşteri sayı / Dönem başı toplam müşteri sayısı

Firmalar açısından müşteri kayıp oranının yüksek olması aynı zamanda gelir kaybı anlamına gelmektedir. Yanı sıra, yeni bir müşteri edinme maliyeti, mevcut müşteriyi elde tutma maliyetinden daha yüksektir.

Customer Lifecycle (Müşteri Yaşam Döngüsü): Müşterinin satın alma yolculuğunda geçirdiği süreci ifade eden bir terimdir. Bir diğer ifadeyle, müşterinin ürünü ya da markayı keşfettiği andan itibaren, sadık bir müşteri olana kadar geçirdiği süredir.

Customer Lifetime Value (Müşteri Yaşam Boyu Değeri): Müşteri yaşam boyu değeri, ortalama bir müşterinin firma ya da işletme ile olan ilişki ve etkileşim (satın alma) sürecinde, söz konusu firmaya kazandıracağı para olarak ifade edilir. Bir diğer ifadeyle, firmaların ortalama bir müşteriden elde edeceği kar oranıdır.

Customer Relation Management – CRM (Müşteri İlişkileri Yönetimi): CRM, işletmelerin mevcut ve potansiyel müşterilerle olan tüm etkileşimlerini yönetmeye yarayan yazılımsal programlardır.

CRM’lerin genel kullanım amacı, müşteri deneyimini iyileştirmek ve satışları artırmaktır. CRM sistemlerin işletmelerde diğer kullanım amaçlarını aşağıdaki şekilde özetlemek mümkündür.

-Potansiyel ve mevcut müşteri etkileşimlerini takip etmek.
-Tüm müşteri verilerini tek bir sistemde konsolide etmek.
-Satış ekipleri ile ilgili süreç ve iş akışlarını oluşturmak ve üretkenliği takip etmek.

Demand Side Platform – DSP (Talep Tarafı Platformu): Reklam verenlerin kampanyalarını yürütmek için gerekli olan envanteri temin etmek amacıyla, yayıncılara otomatik teklif vermelerine olanak sağlayan, programatik bir reklamcılık aracıdır. Reklam verenler, reklamlarını yüklemek için kampanya rezerve etmek amacıyla bu platformu kullanırlar.

DSP, kullanıcı profillerinin ve üçüncü taraf verilerinin depolandığı bir platformdur. Reklam verenler kampanyaları ile ilgili ihtiyaç duydukları görsel, video gibi araçlarla ilgili DSP’ye teklif verir. DSP, verilen teklifle, depolanmış olan verileri birleştirir. Bu sayede, medya satın alma süresi hızlanırken, demografik bilgiler, konum bilgileri gibi farklı ve gerçek zamanlı hedeflemeyle, yayınların doğru zamanda ve doğru kullanıcıya ulaşması sağlanır.

Digital Assest Management – DAM (Dijital Varlık Yönetimi): Dijital varlık yönetimi, işletmelerin dijital varlıklarını depolamaları, gruplandırarak organize etmeleri, ve bu varlıklara erişimle ilgili merkezi bir sistem oluşturmalarını sağlayan bilgi yönetim teknolojisidir. Dijital varlık sistemini oluşturan unsurlar arasında, dijital dosyalar, video ve ses kayıt içerikleri, animasyonlar, medya dosyaları, grafikle sayılabilir.

Dijital varlık yönetim sistemlerinin işletmelere sağladığı faydalar aşağıdaki şekildedir.

-Dijital varlıklara (dosyalara) hızlı ve kolay erişim.
-Operasyonel maliyetleri azaltma.
-Önemli dijital dosya ve varlıkları güvende tutma.
-Doğrudan Dam üzerinden güvenli dosya paylaşabilme.

Digital Marketing (Dijital Pazarlama): En basit anlatımla dijital pazarlama, çevrim içi pazarlama faaliyetleri olarak tanımlanabilir.

Dijital pazarlama, firma ya da markaların dijital iletişim yöntemlerini kullanmak suretiyle, hedef müşteri kitlesine ulaşmak ve iletişim sağlamak amacıyla gerçekleştirdiği faaliyetlerdir. Bir diğer ifadeyle, internet üzerinden gerçekleştirilen tüm pazarlama faaliyetleridir.

Digital Marketing Channel (Dijital Pazarlama Kanalı): Firmaların, potansiyel müşterilerine ulaşmak, ürün hizmet ya da markalarını tanıtmak, müşterileri ile iletişim ve etkileşim sağlamak için kullandıkları çevrim içi platformlardır. En önemli dijital pazarlama kanalları şunlardır.

-SEO
-Sosyal medya reklamcılığı
-Arama motoru reklamcılığı
-Influencer marketing
-Sosyal medya pazarlaması
-Bağlı Pazarlama
-E-posta pazarlaması

Display Advertising (Görüntülü Reklamcılık): Görüntülü reklamcılık, Google Display Network ya da Facebook gibi platformlarda, resim ve video gibi görseller aracılığı bir ürün ya da hizmetin reklamını yapmayı ifade eder. Bir diğer ifadeyle, resim ve video gibi görsel araçlar kullanarak gerçekleştirilen çevrim içi pazarlama türüdür. Görüntülü reklamlar web sitelerine, banner, görsel ve metin reklamları şeklinde yerleştirilir.

Double Opt-in (İzinli/Onaylı Pazarlama): E-posta pazarlamasında kullanılan ve müşteri onayı isteyen bir yöntemdir. Bir kullanıcı e-posta pazarlama listesine kaydolmayı kabul ettiğinde, kendisine aboneliği onaylaması için tıklaması gereken bir bağlantı içeren e-postası gönderilir. Kullanıcı onay bağlantısını tıkladıktan sonra, resmi olarak e-posta pazarlama listesine dahil edilecektir.

Dynamic Content (Dinamik/Uyarlanabilir İçerik): Kullanıcı tercih, davranış ya da ilgi alanlarına uygun olarak, oluşturulduktan sonra dahi kolaylıkla güncellenebilen, değiştirilebilen içerik yapısıdır. Bir diğer ifadeyle, zaman içinde değişen ve gelişen koşullara uyum sağlayan içeriktir.

Dinamik içerik, metin, ses, ya da görüntülü bir içerik olabilir.

Dynamic Keyword Insertion – DKI (Dinamik Anahtar Kelime Ekleme): Reklam içeriğinin, kullanıcı arama sorgulamalarıyla eşleşecek şekilde özelleştirmek için, makine öğrenimi ve yapay zeka kullanan gelişmiş bir PPC reklam özelliğidir.

DKI, alaka düzeyini artırarak, ücretli reklam maliyetini düşürmek amacıyla kullanılabilecek bir özelliktir. Google dinamik olarak reklam içeriğine eklenen terimleri bold olarak göstermekte ve göze çarpmasını sağlamaktadır.

Dinamik anahtar kelime ekleme, kullanıcıları yeniden hedefleme (retargeting) ve marka güveni oluşturmak açısından etkili bir özelliktir.

E-Book (Elektronik Kitap): Dijital pazarlamada kullanılan içeriklerden biri olan e-book, elektronik formata dönüştürülmüş, tablet, akıllı telefon gibi cihazlarda görüntülenip okunabilen kitaplardır.

Editorial Calendar (Editoryal Takvim): Pazarlama yazılımları aracılığı ile yönetilen, hangi içeriğin ne zaman yayınlanacağına dair oluşturulan bir zaman çizelgesidir. Editoryal takvim, ne tür içerikler oluşturulacağı, hangi konuların ele alınacağı, içeriklerle kimlerin hedefleneceği, ne sıklıkta içerik üretileceğini gösteren bir yol haritası gibidir.

Email Marketing (E-posta Pazarlaması): Marka ya da ürünlerin tanımında kullanılan içerik pazarlama yöntemlerinden biridir. E-posta pazarlamasının temel amacı, sıradan bir ziyaretçi ya da kullanıcıyı, pazarlama hunisinin içine alarak potansiyel müşteri ya da müşteri adayı haline dönüştürmektir.

Ürün tanıtımı, bilgilendirme, kutlama, üyelik davetleri, uygulama indirmeleri ve benzer içeriklere sahip e-posta mesajları ile firmalar, belirli bir hedef kitle ile iletişim sağlamaya ve potansiyel müşteri haline dönüştürmeye çalışır. Yanı sıra, e-posta pazarlaması, mevcut müşterilere yönelik olarak da, kişiselleştirilmiş pazarlama faaliyetlerinde yaygın kullanılan yöntemlerden biridir.

Engagement Rate (Etkileşim Oranı): Dijital pazarlamada, sosyal medya hesabına ait etkileşim düzeyini ifade eden bir metriktir. Etkileşim, sosyal medya içeriğine insanların gösterdiği ilginin açık işaretidir.

Sosyal medya hesabının etkileşim oranı aşağıdaki şekilde hesaplanır.

(Toplam beğeni, yorum ve paylaşım sayısı/ Toplam takipçi sayısı) X 100

Evergreen Content (Ölümsüz İçerik)
Dönemsel trendlerden ve zamandan bağımsız olarak, temel bir sorun ya da konuyu ele alan, okuyucuya fayda sağlayan, bilgi açısından değerli ve bu değeri yıllar geçtikçe aynı kalan, hiçbir zaman öneminden bir şey kaybetmeyen, tekrar tekrar okunabilen ve her daim referans kaynağı olarak gösterilebilen türdeki içeriklerdir.

Evergreen içeriklerin SEO değeri oldukça yüksektir.

Geo Targeting (Coğrafi Hedefleme): Hedef kitlenin coğrafi konumuna göre reklam ve pazarlama içeriklerinin sunulmasını ifade eden bir terimdir. Bir diğer ifadeyle, reklam ve içeriklerin, belirli bir ülke ya da şehirdeki hedef kitleye gösterilmesidir.

Coğrafi hedefleme, ücretli reklamcılık ve sosyal medya kampanyalarında ağırlıklı olarak kullanılmaktadır.

Google Adwords: Google’ın sunduğu ücretli çevrim içi reklamcılık platformudur. Adwords, dijital pazarlamacıların tek bir hesapta kampanya, reklam grupları ve reklamlarda kullanılacak anahtar kelimeleri oluşturmalarına imkan sağlayan bir platformdur.

Google Analytics: Google’ın ücretsiz olarak sunduğu bir web sitesi analiz hizmetidir. Google Analitik, ziyaretçilerin web sitesiyle nasıl etkileşime girdiği, web sitesinin trafik miktarı ve kalitesi ve genel anlamda nasıl performans gösterdiği ile ilgili metrikleri izleyen ve ölçen bir hizmettir.

Google E-A-T (Google Uzmanlık-Otorite-Güvenilirlik): E-A-T, Expertise, Authoritativeness, Trustworthiness kelimelerinin kısaltmasıdır. Google’ın 2015 yılında yayınladığı Search Quality Evaluator Guidelines’a da eklediği, web sayfa ve içeriklerinin uzmanlık, otorite ve güvenilirlik değerinin belirlenmesinde kullandığı bir araçtır.

E-A-T, müşteri talep ve ihtiyaçlarını odak noktasına alarak, bu bağlamda SERP’de yüksek sıralama elde edebilecek bir içeriğin nasıl olması gerektiğini tanımlamaktadır. Bu tür içerikler, doğru bilgiler içermeli, uzman kişiler tarafından kaleme alınmalı, güvenilir ve alanında otorite olarak kabul edilmelidir.

Google Keyword Planner (Google Anahtar Kelime Planlayıcısı): Google tarafından sunulan ücretsiz hizmetlerden biridir. Gerek SEO optimizasyonunda gerekse pazarlama kampanyalarında hedeflenecek doğru anahtar kelimeleri bulmak amacıyla kullanılır.

Google Search Console (Google Arama Konsolu): Önceki adı Google Web Masters olan arama konsolu, web sitelerinin Google arama sonuçlarında nasıl yer aldığını izlemek, yönetmek ve varsa sorunları gidermek amacıyla kullanılan ücretsiz bir hizmettir.

Arama konsolu kullanılarak, dizine eklenme sorunları tespit edilebilir, güncellenmiş bir içeriğin yeniden dizine eklenmesi talep edilebilir, web sitesinin arama trafik verileri takip edilebilir, spam uyarıları ve web sitesine bağlantı veren diğer siteler takip edilebilir.

HTML/Hyper Text Markup Language (Metin İşaretleme Dili): Web sayfası oluşturmak için kullanılan bir işaretleme dilidir. Arama motorları, web sayfa içeriklerini, HTML kaynak kodlarını okuyarak algılamaktadır. Web siteleri açısından önemli HTML etiketleri aşağıdaki şekildedir.

-Title tag
-Meta description
-Header başlık etiketleri
-Alt Image etiketleri
-OpenGraphs
-Meta robots etiketleri
-Canonical etiketleri

Hashtag (#): Sosyal medya gönderilerinde, konu belirtme, içeriği etiketlemek ve aranabilir bir bağlantıya dönüştürmek amacıyla, # işaretini takiben kullanılan kelime ya da kelime öbekleridir. Hashtag, kullanıcıların ilgi alanlarına uygun paylaşımları arayıp bulmasına yardımcı olur.

Header Tags (Başlık Etiketleri): Bir web sayfasındaki ya da metin blog içeriklerindeki ana başlık ve alt başlıkları ayırt etmek amacıyla H1, H2, H3, H4, H5, H6 şeklinde kullanılan HTML etiketlerindendir. Başlık ayırımında H1 ana başlığı ifade eder ve içerikte sadece bir kez kullanılır.

Başlık etiketleri bir içeriğin yol haritasını belirleyen yapı taşlarıdır. Kullanıcılar açısından web içeriğinin daha kolay okunmasını sağlarken, arama motorlarının da içeriği daha kolay algılaması ve taramasına yardımcı olur.

Hyperlink (Hiper Bağlantı): Bir web sayfasından farklı bir sayfaya geçmek için kullanılan, tıklanabilir bir metin ya da simgedir. Bir içerikte genellikle mavi renkli ve altı çizili olarak yer alan hiper bağlantı, farklı web sayfaları ya da siteleri arasında bağlantı sağlayan bir köprü görevi görür.

Impressions (Reklam Görünümü): Potansiyel müşteri tarafından reklam ya da dijital içeriğin görülme sayısını ifade etmek için kullanılan bir terimdir. Müşterinin herhangi bir eyleme ya da etkileşime girmesi gerekmez. Sayfa yenilemelerinden sonra, reklamın tekrar görülmesi bir impression olarak kabul edilir.

Reklam görünü, Cost Per Mille (CPM) bazlı reklam ya da tanıtım kampanyalarının maliyet hesaplamaları açısından önemlidir. Bu kampanyalarda maliyet, her 1000 gösterim üzerinden hesaplanmaktadır.

Inbound Marketing (Gelen Pazarlama): Hedef müşteri kitlesini, içerik pazarlaması, sosyal medya pazarlaması ve SEO aracılığı ile marka ve ürünlere çekmek amacıyla kullanılan bir pazarlama metodolojisidir. Amaç potansiyel müşterilerin dikkatini çekmek, marka bilinci ve değeri oluşturmaktır.

Gelen pazarlama, doğrudan ürün ve hizmetleri satma temeli üzerine kurulu geleneksel pazarlamanın yeri almaya başlayan ve dijital dönüşümden beslenen yeni nesil bir pazarlama yöntemidir.

Influencer Marketing (Etkileyici Pazarlama): Hedef müşteri kitleleri üzerinde etkili, alanında uzman, ünlü, popüler kişi ya da sosyal medya fenomenleri aracılığı ile, ürün, hizmet ya da markalarının tanıtımının tavsiye yöntemi ile yapılması üzerine kurgulanan pazarlama stratejisidir.

Influencerlar, belirli bir marka ya da ürün tanımıyla ilgili firmalarla anlaşma yaparak, takipçi ya da izleyicilerine, ürü ya da markayı rahatlıkla kullanabileceklerine yönelik bir tür onay vermektedir. Etkileyici pazarlama ağılıklı olarak Instagram ya da Youtube gibi sosyal medya platformlarında kullanılmaktadır.

Infographics (İnfografikler): Karmaşık, ayrıntılı ve anlaşılması kolay olmayan türdeki bilgileri, daha kolay anlaşılabilir hale getirmek amacıyla, görsel bir biçimde sunma yöntemidir.

İnfografikler içerik pazarlaması açısından oldukça önemlidir. Kullanıcıları uzun blog yazılarını okuma zahmetinden kurtararak, bilgiyi daha kolay hazmedilebilir bir görsel formata dönüştürmektedir.

Interactive Content (Etkileşimli İçerik): Okuyucu, ya da izleyici katılımını teşvik ederek mesaj ileten her türlü dijital pazarlama içeriğidir. Bu anlamda kullanıcının içerikle ilgili deneyimi pasif tüketim yerine aktif katılım şeklinde gerçekleşmektedir.

Etkileşimli içerikler, içeriği cazip hale getirerek, kullanıcının dikkat süresini uzatmaktadır. Yanı sıra, marka farkındalığı ve etkileşimi ile ilgili de geri bildirim sağlamaktadır. Yaygın kullanılan etkileşimli içerik türleri arasında, yarışmalar, küçük testler, infografikler, değerlendirme anketleri, kişilik testleri ve oyunlar sayılabilir.

Key Performance Indicator- KPI (Temel Performans Göstergesi): İşletmelerde, projelerin, stratejik hedeflerin, iş birimlerinin ve bu birimlerde çalışan personelin performans ölçümlemesinde kullanılan bir metriktir. Dijital pazarlamacılar, reklam ve pazarlama faaliyetlerinin başarılı olup olmadığını KPI’lara bakarak değerlendirmektedir.

Dijital pazarlamada kullanılan KPI verileri arasında, müşteri edinme maliyeti (CPA), dönüşüm başına maliyet (CPL), sosyal medya hesaplarından web sitesine yönelen trafik, web sitesi aylık trafik hacmi, organik trafik hacmi, sayfada kalma süresi, müşteri yaşam boyu değeri (CLV) ve dönüşüm (CR)oranı sayılabilir.

Keyword (Anahtar Kelime): Bir web içeriğinin neyle ilgili olduğu hakkında hem kullanıcılara hem de arama motorlarına bilgi veren kelime ya da kelime öbekleridir. Anahtar kelime SEO’nun en önemli unsurlarından biridir.

Landing Page (Karşılama Sayfası): Potansiyel müşteri kitlesi oluşturmak amacıyla kullanılan, PPC reklamı tıklayan müşterilerin yönlendirildiği sayfadır.

Karşılama sayfaları genellikle, CTA, bir görsel ya da video, infografikler, animasyonlar gibi cezbedecek ögeler barındırır. Amaç, ziyaretçileri tıklamaya ikna ederek, satın alma, kayıt olma, dosya indirme ya da bir videoyu izleme gibi geri dönüşümler sağlamaktır.

Lead (Müşteri Adayı): Dijital pazarlamada potansiyel müşteri ile gerçek müşteri arasındaki konumu tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Bir diğer ifadeyle, potansiyel müşterinin, gerçek bir müşteriye dönüşmeden önceki halidir.

Müşteri adayları, işletmenin ürün ve hizmetlerine karşı ilgi gösteren, araştırma yapan kitlelerdir. Bu nedenle, dijital pazarlamacılar bu konumdaki müşteri adayların talep ve ihtiyaçlarına ne derece hitap edebilir ve güven verebilirse, aday müşteriyi müşteri haline dönüştürme olasılığı artacaktır.

Lead Capture (Potansiyel Müşteri Yakalama): Web sitesini ziyaret eden sıradan birini ya da sosyal medya takipçisini potansiyel müşteri haline dönüştürme faaliyetlerini ifade eden bir terimdir.

Potansiyel müşteri yakalama amacıyla başvurulan en yaygın yöntem, kişinin isim, adres ve iletişim tercihi ile ilgili bilgilerinin yer aldığı bir formu doldurtarak firma ile paylaşmasını sağlamaktır. Toplanan bilgiler daha sonra CRM sistemine kaydedilerek, potansiyel müşteri adayına uygun kampanya ve tanıtım faaliyetleri gerçekleştirilir.

Lead Generation (Potansiyel Müşteri Oluşturma): Olası satış yaratmak, sıradan bir web ziyaretçisinin firma ürün ya da markasına yönelik ilgi ve merak duymasını sağlamak amacıyla yürütülen faaliyetleri ifade eder. Müşteri yakalama sürecinin (Lead Capture) bir önceki adımıdır. Bir diğer ifadeyle potansiyel müşteri oluşturma sürecidir.

Potansiyel müşteri oluşturma, inbound lead generation ve outbound lead generation olmak üzere iki farklı yöntemle gerçekleştirilir. Inbound yönteminde, hedef kitlenin ilgisi çekilir ancak kendisinin ürün ya da markaya ilgi göstermesi ve iletişime geçmesi beklenir. Outbound yönteminde ise, müşteri beklenmeden, e-posta mesajları ya da soğuk aramalarla tek taraflı iletişim sağlanmaya çalışılır.

Lookalike Audience (Benzer Hedef Kitle): Mevcut hedef kitle verilerini, yeni bir hedef kitle oluşturmak için kullanan bir dijital reklamclık seçeneğidir.

Benzer hedef kitle terimi, ilk olarak Facebook tarafından kullanılmış ve dijital pazarlamacıların verdikleri reklamlarla, mevcut hedef kitleleriyle benzer özellikteki diğer kitleleri de hedeflemesini sağlamıştır.

Benzer hedef kitle uygulamasında, mevcut hedef kile profili Facebook’a yüklenmekte ve Facebook bu verilere uygun diğer hedef kitle profillerini tespit ederek, firmanın bu kitleye yönelik tanıtım ve pazarlama kampanyaları yürütmesine imkan tanımaktadır. Bu sayede, firmalar ürün ve markalarıyla ilgilenecek yeni kitlelere ulaşma şansı elde etmektedir.

Marketing Automation (Pazarlama Otomasyonu): Teknolojiyi kullanarak, pazarlama faaliyetlerini daha kolay yürütülebilir ve daha etkili hale getirmektir.
Pazarlama otomasyonları, e-posta pazarlaması, sosyal medya pazarlaması, mobil pazarlama, dijital reklam ve kampanyaların tek bir platform zerinden yönetilmesine imkan tanır.

Marketing Funnel (Pazarlama Hunisi): Potansiyel bir müşterinin, ürün ya da markadan haberdar olmasından başlayarak, mal ve hizmet satın almaya kadar geçirdiği sürenin modelleştirilmiş şeklidir. Pazarlama hunisi, dijital pazarlamacıların, hedef müşterilerinin ihtiyaçlarına uygun stratejiler geliştirmelerini, ya da mevcut stratejilerini optimize etmelerine imkan tanıyan bir modeldir.

Middle Of The Funnel – MOFU (Hununin Ortası): Pazarlama hunisinin ortasında yer alan müşterileri tanımlamak için kullanılır. Huninin bu bölümündeki müşteriler, satın alma aşamasından bir önceki safhada yer almakta, ne isteyip ne istemediklerini bilen ve karar verme aşamasındaki müşterilerdir.

Bu aşamadaki potansiyel müşterilere yönelik olarak, yürütülebilecek pazarlama faaliyetleri arasında kısaca sayabileceklerimiz şunlardır:

-Blog sayfasında ürünle ilgili herhangi bir sorunun cevabın, vaka çalışmalarına ya da teknik incelemelere yer verilebilir.
-Web seminerleri düzenlenebilir.
-Özel içerikle e-posta akışı sağlanabilir
-Ürün kullanım kılavuzları paylaşılabilir
-Farklı ürün ve farklı çözüm karşılaştırmaları yapılabilir

Mobile Marketing (Mobil Pazarlama): Ürün, hizmet ya da markaları mobil cihazlar aracılığı ile tanıtma ya da pazarlama faaliyetlerini tanımlayan bir terimdir. Mobil pazarlama, mobil cihazlar üzerinden, konum ve zamana duyarlı olarak, kişiselleştirilmiş içerikler yayınlama sureti ile yürütülen bir pazarlama faaliyetedir.

Multichannel Marketing (Çok Kanallı Pazarlama): Hedef müşteri kitlesi ile iletişim sağlamak üzere, pazarlama ve satış faaliyetlerinin, e-posta pazarlaması, sosyal medya pazarlaması, mobil pazarlama gibi birden fazla kanal üzerinden gerçekleştirilmesidir. Çok kanallı pazarlama, daha geniş bir iletişim seçeneği ve daha fazla ürün ve hizmet tanıtımına imkan verir.

Multicahnnel ve omnichannel çok kanallı iki pazarlama yöntemidir. Her ikisinde de birden fazla kanal kullanılmakla birlikte, multichannelde kanallar arası bir entegrasyon söz konusu değildir. Omnichannel ‘da ise, her bir pazarlama kanalı birbiri ile entegre bir şekilde çalışmaktadır.

Native Advertising (Doğal Reklamcılık): Yayınlandığı web sitesi ya da dijital platformuna, içeriki ve dili ile doğal bir uyum sağlamış şekilde yerleştirilen, ücretli bir reklam yayınlama yöntemidir. Doğal reklamlar, reklam algısı uyandırmadığı ve normal bir içerikmiş gibi yayınlandığ için, kullanıcının sayfa ile etkileşimini bozmaz.
Doğal reklamın nihai amacı, yayınlandığı dijital mecranın doğal akışını bozmadan, kişileri ücretli bir reklama maruz bırakmaktır. Bunu sağlamak amacıyla, doğal reklamlar web sitelerinde genellikle önerilen içerik, Facebook gibi sosyal medya platformlarında ise, haber akışının bir parçası olarak yer alır.

Net Promoter Score – NPS (Net Destekçi Skoru): İnsanlara “bizi ailenize ya da arkadaşlarınıza ne derecede tavsiye edersiniz? “ şeklinde yöneltilen tek soruya verilecek cevaba göre, 1-10 arasında puanlama esasına dayanan bir müşteri memnuniyeti ölçümleme metriğidir.

Soruya verilecek cevap, olumlu (destekçi), olumsuz (kötüleyici) ya da kararsız (pasif) olarak kayıt altına alınır. Olumlu bildirim verenlerin yüzdesinden olumsuz cevap yüzdesi çıkarılarak, işletmenin NPS skoru bulunur.

Omnichannel Marketing (Bütüncül Pazarlama): Geleneksel ve yeni nesil tüm pazarlama kanallarının bir arada ve birbiri ile entegre bir şekilde kullanılmasını öngören bir pazarlama stratejisidir. Amaç, hedef kitle ile iletişim sağlayacak tüm pazarlama kanallarını aktif ve eş zamanlı olarak kullanarak, müşteri iletişimini maksimize etmektir.

Firma ya da marka, mobil uygulama, sosyal medya, web sitesi, e-mail pazarlama, fiziksel mağaza ve aktif müşteri destek telefon hattı aracılığı ile, müşteriye pek çok kanaldan dokunabilme ve müşteri memnuniyetini artırma fırsatını yakalamaktadır.

Open Rate (Eposta Açılma Oranı): E-posta pazarlamasında, gönderilen toplam e-postaların açılma yüzdesini ifade eder. Açılma oranı tek başına e-posta pazarlama stratejisi ile ilgili dikkate alınacak bir metrik değildir. Ancak yine de, yüksek açılma oranı, e-posta pazarlama stratejisinin doğru kurgulandığının bir göstergesi olarak kabul edilir.

Outbound Marketing (Giden Pazarlama): Kitlesel pazarlama yaklaşımının benimsendiği, ürün ya da marka pazarlama ve satışına odaklanılan ve sadece firmadan müşteriye doğru tek yönlü bir iletişimin olduğu geleneksel pazarlama yöntemidir.

Giden pazarlama, TV, radyon, gazete reklamları, fuarlar, seminerler, pop-up’lar, SMS mesajları gibi kanalları kullanılır. Gelen pazarlamaya kıyasla daha yüksek maliyetler içerir. Bu stratejide, hedef müşteri kitlesinin ürün ya da hizmetle ilgili herhangi bir talep ya da araştırması olmamakla birlikte, reklam ve pazarlama teklifleri alır.

Paid Keywords (Ücretli Anahtar Kelimeler): SEO açısından, arama motoru sıralamasını yükseltmek için, web siteleri tarafından ücret ödeyerek satın alınan anahtar kelimelerdir.

Dijital pazarlama açısından, ağırlıklı olarak PPC pazarlamada kampanyalarında, belirli bir konu ya da kelime etrafında sorgulama yapan kitleyi çekerek, olası satışları ve web sitesi trafiğini artırmak amacıyla başvurulan bir yöntemdir. Ücretli anahtar kelimeler Google Adwords üzerinden satın alınabilmektedir.

Pay Per Click – PPC (Tıklama Başına Maliyet): PPC, web sitelerine trafik çekmek amacıyla yaygın olarak kullanılan bir çevrimiçi reklam verme yöntemidir. Google Ads ve Bing Ads aracılığı ile verilen PPC reklamlar, arama motorlarının sorgu sonuç sayfalarında, organik sonuçların üzerinde listelenir.

Arama motorları, anahtar kelime alaka düzeyi, ücret teklifi, açılış sayfası kalitesi gibi belirli algoritmalar doğrultusunda, PPC’leri de kendi içinde ayrı bir sıralamaya tabi tutmaktadır. Reklamı veren firma ya da web sitesi, kullanıcıların her tıklamaları için arama motorlarına belirli bir ücret ödemektedir.

Programmatic Advertising (Programatik Reklamcılık): Medya satın alma olarak da kullanılan programatik reklamcılık, açık artırma usulü teklifi vermek sureti ile, dijital reklam satın alma modelidir. Programatik ifadesi, satın alma işleminin yapay zeka ve makine öğreniminin kullanıldığı teknolojik bir platform üzerinden gerçekleştirildiğine vurgu yapmaktadır.

Hedef müşteri kitlesi verilerine dayanarak reklam satın alınması, hem maliyetleri düşürücü etkiye sahiptir hem de reklam kampanyalarının optimize edilmesine katkıda bulunmaktadır.

Publishers (Reklam Yayıncıları): Daha çok bağlı pazarlama (affiliate marketing) ile alakalı olarak kullanılan bir terimdir. Kendi dijital platformalarında, kendi kaynaklarını kullanarak, farklı bir firmanın ürün ve hizmet reklamını yapan satış ortaklarını ifade etmek amacıyla kullanılır.

Quality Score (Kalite Puanı): Google, Bing ve Yahoo tarafından, PPC reklamların ve anahtar kelimelerin kalitesini ölçmek, açılış sayfasıyla alaka düzeyini derecelendirmek amacıyla kullanılan bir metriktir. Kalite puanının yüksek olması, PPC reklam maliyetini düşürmektedir.

Kalite puanı belirlenirken aşağıdaki veriler dikkate alınmaktadır.

-Tıklama oranı (CTR)
-Anahtar kelime ve reklam içeriği arasındaki alaka düzeyi
-Açılış sayfasının reklam ve anahtar kelime alaka düzeyi
-Açılış sayfasının kalitesi
-Reklam metninin anahtar kelime ve açılış sayfası ile alaka düzeyi
-Reklam veren firmanın geçmiş dönem performansı

Referral Marketing (Yönlendirme Pazarlaması): Ağızdan ağza pazarlamanın da kullanıldığı, mevcut müşterilerin arkadaş, aile ya da sosyal bağlantılarını yeni müşteriler olmaya teşvik eden bir pazarlama stratejisidir.

Bir ürün ya da hizmet satın almış kişinin, yakın çevresi ya da sosyal bağlantıları aracılığı ile, bir arkadaşı, aile bireyi ya da yakınını yeni müşteri olarak firmaya kazandırdığında, firma tarafından bir hediye, indirim ya da farklı bir avantaj ile ödüllendirilmesi esası üzerine kurulu bir yönlendirme pazarlamasıdır.

Retargeting (Yeniden Hedefleme): Web sitesini ya da sosyal medya hesabını ziyaret eden, sepete ürün ekleyip satın alma işlemini tamamlamayan ziyaretçilerin tespit edilerek, çevrim içi ve özelleştirilmiş reklamlar aracılığı ile yeniden hedeflendiği bir pazarlama faaliyetidir. Özelleştirilmiş reklamlar gösterilirken, ziyaretçilerin geçmiş davranışları ve site ile nasıl bir etkileşime girdiğine yönelik veriler dikkate alınmaktadır.

Firmanın kendisini hatırlatarak hedef kitle ile tekrar iletişim kurmaya çalıştığı bu yöntem, satış artırma amaçlı yürütülen pazarlama faaliyetlerini kapsar.

Return Of Investment – ROI (Yatırım Getirisi): Dijital pazarlama açısından yatırım getirisi, çevrim içi pazarlama faaliyetlerin kar ya da zarar olarak bir göstergesidir. Yatırım getirisinin ölçülmesi, pazarlama kampanyalarının etkinliğini belirlemek açısından önemlidir.

Yatırım getiriri aşağıdaki formulle hesaplanır.
Net kar/Toplam dijital pazarlama maliyeti

Search Engine Advertising – SEA (Arama Motoru Reklamcılığı): Arama motoru reklamcılığı, web sitesinin görünürlüğünü artırmak ya da ürün reklamı yapmak amacıyla, SERP’de en üst sıralarının ücret ödeyerek satın almasını ifade eden bir terimdir.

Reklam verenler, kullanıcıların Google ya da Bing’de belirli bir ürün ya da hizmeti ararken kullandıkları anahtar kelimelerle ilgili arama motorlarına ücret teklifi vererek, bir anlamda SERP’nin üst sıralarını kiralamaktadır. Bu sayede web sitesi ya da ürün reklamı, organik sonuçların üzerinde “reklam” ibaresi ile sıralanmaktadır.

Search Engine Marketing – SEM (Arama Motoru Pazarlaması): Arama motoru pazarlaması (SEM), bir web sitesi, ürün ya da hizmetin arama motorlarındaki görünürlüğünü artırmak ve kullanıcılar tarafından kolaylıkla bulabilmesini sağlamak amacıyla, ücretli ve organik (ücretsiz) olarak uygulanacak tüm taktik ve faaliyetleri kapsayan bir dijital pazarlama stratejisidir.

Ücretli faaliyetler arama motoru reklamcılığı kapsamındaki PPC reklamlarıdır. Organik faaliyetler ise SEO çalışmalarıdır. Dolayısıyla arama motoru pazarlaması, SEM= SEO+SEA şeklinde ifade edilebilir.

Search Engine Optimization – SEO (Arama Motoru Optimizasyonu): SEO (Search Engine Optimization) ya da arama motoru optimizasyonu, bir web içeriğinin, arama motorlarındaki sıralamasını yükseltmek ve organik trafik hacmini artırmak amacıyla, belirli bir strateji çerçevesinde ve bir plan doğrultusunda gerçekleştirilen çalışmaların bütünüdür.

SEO, sayfa içi SEO, sayfa dışı SEO ve teknik SEO olmak üzere, üç alt kümeden oluşan bir üst küme olarak düşünülebilir.

Search Engine Result Page – SERP(Arama Motoru Sonuç Sayfası): Arama motorlarında anahtar kelimeler aracılığı ile yapılan sorgulamalara yönelik sonuçların listelendiği sayfalardır. Bir diğer ifadeyle, sorgu sonuç listeleridir. SEPP’de, organik (ücretsiz) arama sonuçları ile birlikle, ücretli arama sonuçları (Google Ads reklamları) ve öne çıkan Snippet’lar da yer alır.

Segmentation (Segmentasyon/Bölümlendirme): Firmaların faaliyet gösterdikleri pazar ya da müşteri veri tabanını, farklı kriterlere göre gruplandırarak, her bir gruba uygun pazarlama stratejileri geliştirmesini ifade eden bir terimdir. Bölümlendirme, demografik, coğrafi, psikografik (müşteri kişilik özellikleri ve değerleri gibi) özelliklere ve müşterilerin işlem değerlerine göre yapılabilir.

Segmentasyon, müşteri ve pazar özelliklerin doğru anlaşılmasına ve buna uygun pazarlama politikaları üretilmesine katkı sunar. Bir diğer ifadeyle, segmentasyon pazarlama kampanyalarının etkinliğinin artırılması, doğru kitleye, doğru zamanda ve doğru pazarlama taktiklerinin uygulanması açısından önemlidir.

Top Of The Funnel – TOFU (Huninin Üst Kısmı): TOFU , pazarlama hunisinin en tepesini ifade eder. Huninin üst kısmı, satın alma yolculuğunun ilk aşamasında bulunan geniş bir potansiyel müşteri kitlesinin bulunduğu bölümdür. Müşteri adayı henüz satın alma gerçekleştirmeyi düşünmemektedir. Aklına takılan bir konu ya da çözmek istediği bir sorunla ilgili farkındalık geliştirmiş ve araştırma yapmaya başlamıştır.

Huninin en başında yer alan potansiyel kitleye yönelik uygulanacak en etkili taktikler, sorun olarak gördükleri, ya da araştırdıkları konularda onlara daha fazla bilgi sağlamak ve karar verme aşamasına getirmektir. Bu aşamada kullanılabilecek en ideal araçlar, hedef müşteriyi eğitecek ve bilgilendirecek türde blog gönderleri ve e-kitaplarıdır. Amaç, müşteriye sunulan çözümlerle, onu huninin bir sonraki aşamasına (MOFU) taşımaktır.

Trigger Marketing (Tetikleyici Pazarlama): Tetikleyici olarak ifade edilen belirli bir durum, koşul, ya da müşteri eylemine bağlı olarak, pazarlama otomasyonu aracılığı ile müşterileri belirli aksiyonları almaya ve harekete geçmeye yöneltme amacıyla yürütülen otomatize pazarlama faaliyetleridir. Bu faaliyetler genellikle e-posta yoluyla gönderilen mesajları içerir.

Tetikleyici pazarlama, müşteriye doğru zamanda doğru mesajların iletilmesi ilkesi üzerine kuruludur ve müşterinin gerçekleştirdiği bir eylemden sonra başlar. Bir uygulama ya da e-kitap indiren ya da web sitesinde 4-5 dakika geçiren bir ziyaretçiye, bu eylemin arkasından, gerçekleştirmiş olduğu eylemle alakalı e-posta bilgilendirmeleri ya da ürün tanıtıcı e-posta mesajı gönderilmesi, bir tetikleyici pazarlama faaliyetidir.

Unique Visitor – UV: Web sitesi analitiğinde kullanılan bir terimdir. Bir kullanıcı belirli bir dönem içinde aynı IP adresi üzerinden bir web sitesini birden fazla kez ziyaret etmiş olsa dahi, web analizlerinde tek bir ziyaretçi olarak kabul edilmekte ve unique visitor olarak adlandırılmaktadır.

User Experience – UX (Kullanıcı Deneyimi): Kişilerin ürün, hizmet ya da sistemle, keşif aşamasından satın alma sonrası kullanıma varıncaya değin gerçekleştirdiği etkileşimi tanımlayan bir terimdir. Kullanıcı deneyimi, kişilerin ürün, hizmet ya da sistemi kolay kullanabilmesi, kullanmak için istekli olması, kullanmaktan fayda sağlaması ve memnuniyet duymasıdır.

Kullanıcı deneyimi içerisinde kullanılabilirlik, fayda, kabul edilebilirlik ve ilgi çekicilik olmak üzer dört temel bileşeni barındırır. Mükemmel bir müşteri deneyimi, firmalar için marka savunucuları anlamına gelmektedir.

Video Marketing (Video Pazarlaması): Marka, ürün ya da hizmetleri tanıtmak ve reklamını yapmak, dijital ve sosyal kanallara katılımı artırmak, tüketici ya da müşterileri eğitmek ve yeni bir hedef kitleye ulaşmak amacıyla, videoların kullanıldığı pazarlama yöntemidir

Dijital pazarlamada kullanılan video türleri şunlardır.

-Marka ve ürün tanıtım videoları
-Ürün kullanım demoları
-Nasıl yapılır, nasıl kullanılır videoları
-Etkinlik videoları
-Eğitim videoları
-Söyleşi ve röportaj videoları
-Canlı videolar
-Animasyon videoları

Viral Content (Viral İçerik): Web sitesi, sosyal medya, haber siteleri gibi çevrim içi bağlantılar ve paylaşımlarla, yüksek düzeyde izlenme, görülme ve farkındalık yaratan, popüler makale, görsel ya da video gibi dijital içeriklerdir. Dijital pazarlama açısından viral içerikler, web sitesi trafiğini belirgin bir şekilde artırabileceği gibi, aynı zamanda marka bilinirliği de yaratabilmektedir.

Viral Marketing (Viral Pazarlama): En basit anlatımla, ağızdan ağza pazarlamanın (WOM-Word Of Mouth) dijitalleşmiş halidir. Biraz daha detaylı bir tanım yapmak gerekirse, viral pazarlama, bir ürün, marka ya da hizmet tanıtımı ile ilgili bilgi, görsel, video türü içeriklerin paylaşılarak yayılması temeli üzerine kurgulanan bir pazarlama yöntemidir.

Viral pazarlama, diğer dijital pazarlama yöntemlerine kıyasla maliyeti oldukça düşük olan bir yöntemdir. Burada önemli olan nokta, geniş kitlelerin ilgi ve merakını çekecek ve onları paylaşmaya yönlendirecek türde bir içerik oluşturabilmektir.

Webinar (Web Semineri): Web ve Seminer kelimelerinin birleşiminden oluşan webinar terimi, çevrim içi olarak düzenlenen seminer, kurs ve eğitim atölyelerini ifade etmek kullanılır.

Web seminerleri gerçek zamanlı olarak, katılımcıların sesli ve görüntülü olarak iletişim kurmasını sağlar. Yanı sıra, semineri düzenleyen kişi ile sohbet ve soru sorma imkanı yaratır. Seminer içeriği düzenleyen kişi ya da kuruluşun izni ile bilgisayarlara indirilebilir.

Word Of Mouth Marketing – WOMM (Ağızdan Ağıza Pazarlama): Bir kişinin kullandığı marka, ürün ya da hizmetle ilgili olumlu ya da olumsuz deneyimlerini ve tavsiyelerini arkadaş, aile gibi yakın çevresi ile paylaşmasıdır. Dijitalleşme ile birlikte bugün ağızdan ağza pazarlama aynı zamanda sosyal medya paylaşımları aracılığı ile de gerçekleşmektedir.

Dijital pazarlamacılar açısından WOMM ayrı bir öneme sahiptir. Zira neredeyse sıfır maliyetle, insanların ürün ve markaların tanıtımı yapması doğal bir şekilde gerçekleşmekte ve bu da satışların artması üzerinde olumlu bir etki yaratmaktadır.

Ağızdan ağza pazarlama aynı zamanda, potansiyel müşteriler üzerinde ürün ve markaya karşı bir güven hissi de oluşturmaktadır.